Emmanuel em i wanpela yangpela man bilong Ialibu, Sauten Hailans Provins husat i stap nau long Gerehu.

MINISTA bilong Egrikalsa, John Simon i tokaut olsem prais bilong wet bin kakao aninit long nupela prais sapot o sabsidi bilong gavman  i mas stap olsem K3 long wanpela kilogram.

Mista Simon i mekim dispela tok long Ramu Sugar taun long Usino LLG, Madang provins long las wik Sarere.

Em i bin go long Usino-Bundi distrik wantaim Edukesen Minista, Jimmy Uguro, husat em MP bilong distrik.

Planti taunsen manmeri i bin kamap long harim toktok Minista Simon  i mekim long egrikalsa program Marape gavman  i laik mekim long strongim het tok bilong gavman long ‘Kisim Bek PNG’.

Simon  i bin go long Ramu Suga taun bihain long em  i lonsim prais sapot program bilong gavman.

Em i tokaut aninit long nupela prais sapot we em yet wantaim Dipatmen ov Egrikalsa na Laipstok (DAL) bai mekim olsem namba wan prais bilong wet kakao bin long K2.50 long wanpela kilogram.

Em i tok Gavman bai putim 50 toea olsem prais sapot o sabsidi.

Dispela nau bai lukim ol lain bilong baim kakao i mas baim wet-bin long ol fama long mak olsem K3 long wanpela kilogram.

Simon i tokaut em bai toktok wantaim ol lain long PNG Kakao Bod na ol didiman  i mas go aut moa long mekim wok ekstensen wantaim ol rurel fama.

“Long bipo i bin gat gutpela wok we i lukim ol didiman i go aut na toktok wantaim ol pipel na sekim ol projek bilong ol.

“Tude dispela i no moa stap,” Simon i tok.

Em  i tok long las yia Marape gavman i bin putim K50 milien olsem prais sapot  i go long ol egrikalsa komoditi olsem kakao, kopra na kopi.

Simon i tok prais bilong wet kakao bin nau em ol fementri i mas baim long K3 long wan kilogram.

Minista i bin bringim tu ol opisa long PNGCCI na Kakao Bod  i go long Ramu suga long las wik Sarere na  i tokim ol long sanap long ai bilong ol pipel husat  i gat fementri olsem ol i ken luksave long ol.

Em i tok ol dispela lain wokman bilong DAL na CCI bai wokabaut na toktok wantaim ol papa bilong ol kakao fementeri insait long Usino-Bundi distrik husat bai stap insait long dispela gavman prais sapot long kakao komoditi.
Ol dispela kakao fementeri em gavman bai givim ol prais sabsidi sapot na ol bai baim wet kakao bin long gutpela prais.

Em  i tok dispela ol gavman opisa bilong DAL em ol bai wok  i go long arapela provins long PNG long bungim ol fama husat  i gat fementri na toktok wantaim ol long promotim gavman prais sabsidi o sapot.

James G. Kila i raitim

 

 

LONG taim COVID-19 i bin kamap long stat bilong las yia, planti bisnis i bin bagarap na ikonomi bilong kantri i pundaun. Nupela yia i kamap na ol bisnis i wok hat long kirap bek na go hetim wok bilong strongim ikonomi bilong kantri.

National Agriculture and Research Institute (NARI) i mekim wanpela projek bilong lukautim kainkain kaukau i stap insait long kantri bilong yumi.

Gavana bilong Morobe Provins Ginson Saonu i tok gavman bilong Morobe i sanap long wanem toktok em i bin tok long Wafi Golpu maining.

United Nations Development Programme (UNDP) long Papua Niugini  i patna wantaim Climate Change and Development Authority (CCDA) na bai stap yet long mekim nesenel klaimet wok long ol rimot ailan.

OL PMV na Teksi i laik apim fi long sasim ol pasindia wantaim helpim bilong Independent Consumer na Competition Commission (ICCC).

LONG 18 Janueri 2021, PNG Air bai pasim olgeta ran bilong balus i go long Misima long Milen Be provins.