LONG Trinde 15 Septemba, Our Lady of Sorrows Monoitu Peris long Siwai Distrik, Saut Bogenvil i bin amamasim 100 yia bilong en olsem wanpela peris bilong Katolik Sios.

Moa long 3000 bilipmanmeri na  pikinini i bin bung long Monoitu peris yet long amamasim dispela de. Ol i bin kam long ol peris long Not, Sentral na Saut Bogenvil. Ol bilipmanmeri bilong ol arapela sios tu i bin kam amamasim dispela de. Bisop bilong Bogenvil Daiosis Bisop Dariusz Kaluza i bin go pas long bikpela Misa bilong dispela de wantaim klostu 20 Pater. Planti bilong ol em ol Pater bilong Bogenvil yet. Namba wan Pater husat i bin sindaun long Monoitu  em Pater Joseph Grisward bilong kantri Luxemberg, long Yurop. Em i bin kam long Monoitu long Septemba 15, 1921. Em bin kam olsem long Solomons na i bin stap pastaim  long Patpatuai misin, long Buin. Ol narapela Pater husat i bin stap long Monoitu bihain long Pater Grisward em; Pater Barret, Pater Robbert na Pater George Fay (tupela brata), Pater Albert Lebel, Pater Peletia aa sampela moa. Em ol lain Marist misineri yet. Long taim bilong Bogenvil kraisis Monoitu na ol peris bilong Saut West Deanery i bin stap long lukaut bilong ol SVD misineri. Nau yet ol stap long lukaut bilong ol Daiosisan Pater. Bipo Monoitu Peris em wanpela bikpela Peris tru na olgeta Saut Wes Dineri i bin stap lo lukaut bilong em.

Nau yet i gat foapela peris long dispela Dineri;  Monoitu yet na Haisi, Sovele na Boleuko. Haisi i bin kamap Peris long 1962. Pater Grisward yet i bin baim hap graun we nau Haisi Katolik Misin i sanap long em. Long taim em givim tok skul bilong em long bikpela Misa bilong amamasim dispela de bilong Monoitu Peris, Bisop Dariusz Kaluza i bin tok olsem; “Gutnius inap long 100 yia i mekim planti gutpela wok long hia. Dispela bung bilong yumi tude em wanpela mak bilong em.” Em i tok moa olsem; “100 yia em gutpela taim tu long lukluk bek, na tingim ol lain bilong yumi bilong bipo na bilong tenkim Papa God.” “Em gutpela taim long lukluk bek na skelim, na luksave yumi stap strong yet long bilip bilong yumi o nogat? Na tu, luksave long  wanem ol  gutpela samting i bin kamap na  wanem hap yumi feil o no kamap long mak bilong em,” Bisop Dariusz i tok. Em tok, “Dispela bai helpim yumi long go wantaim nupela strong insait long nupela taim, bambai ol pikinini bilong yumi husat i kam 150 o 200 yia bihaintaim i ken luksave na amamas long dispela bilip yumi bin kisim na holim strong.” Bisop tu i bin givim bikpela luksave long ol pipel bilong Monoitu Peris long pasin bilong ol long ol i bin lukautim bilip bilong ol long taim bilong  Bogenvil kraisis, taim ol no bin gat ol Pater. Em bin tok, “Bilip tu i save gro taim yumi gat hevi, em taim yumi save karim diwai Kros” Em bin tokim ol pipel bilong Monoitu olsem, “God i laikim yupela tumas na i nogat wanpela strong o pawa bilong dispela graun i ken rausim dispela laik pasin bilong Papa God long yupela.” Bishop tu, i bin kisim dispela taim long askim ol pipel bilong Monoitu long prea long ol vokesen. Em i tok olsem sampela taim i go pinis i bin gat sampela bruder, sister na ol pater bilong Monoitu yet, tasol tude i nogat. Tupla pater bilong Monoitu Peris, Asbisop Peter Kurongku na Pater Michael Kaminei SM ol i dai pinis. Peter Kurongku i bin wok pater long sampela yia bihain long em i kamap Asbisop bilong Pot Mosbi. Ol parisines bilong Monoitu Peris i bin redi long dispela de moa long tripela yia olgeta. Ol i bin kisim sampela helpim long ol narapela peris, olsem  ol peris  long Saut Wes Dineri. Bipo memba bilong Bogenvil Rijinol Joe Lera na tu long Memba bnilong Souith Bogenvil long Nesenel Palamen na Minista bilong Communication na Information Techhnology Timothy Masiu tu i bin givim sapot long dispela peris. Bogenvil Daiosis i bin makim 100 yia bilong en long yia 2001. Ol lain Marist Misineri i bin kam pastaim long Bogenvil na sindaun pastaim long Pokpok Ailan ausait tasol long Kieta long Janueri 1, 1901. Nau yet planti ol arapela paris bilong Bogenvil i wok long redi long amamasim ol 100 yia bilong ol. Long 2017, Tinputz Paris long Not Bogenvil i bin amamasim 100 yia bilong em.

Paul Wagum i raitim