MINISTA bilong Egrikalsa na Laipstok (DAL), John Simon i tokaut olsem egrikalsa ektensen wok long Papua Niugini i pundaun i go daun stret  nau long dispela taim.

Mista Simon i tok tude planti wok egrikalsa ekstensen em i no wankain olsem bipo we i lukim ol egrikalsa wokmanmeri i go long ol ples na bringim infomesen na tu helpim ol rurel fama. Tude ol ekstensen opisa bilong gavman i save toktok planti long mani bilong trevel na ol i no save givim moa taim long helpim ol rurel fama.

Em i tokaut olsem plen bilong gavman nau em long kirapim bek ol olpela didiman stesin na bringim ol wokmanmeri long go stap long hap na helpim ol rurel fama long wok bilong egrikalsa komoditi olsem kakao, kopra na kopi.

Minista Simon i mekim dispela toktok na i tokaut long plen bilong gavman long kirapim bek Dumpu egrikalsa stesin long Ramu veli, Madang provins.

Em i tok em bai toktok wantaim ol egrikalsa komoditi bod olsem PNG Kakao Indastri Bod, Kokonas Indastri Koporesen na Kopi Indastri Koporesen long salim ol opisa i go stap na wok long ol rurel stesen long helpim ol rurel fama long wok agrikalsa.

Minista  i bin bringim tu ol opisa long PNG Cocoa and Coconut Institute (PNGCCI) na Kakao Bod  i go long Ramu suga long Sarere na  i tokim ol long sanap long fran long ol pipel husat  i gat fementri  i ken luksave long ol.

Em  i tok ol dispela lain wokman bilong DAL na PNGCCI bai wokabaut na toktok wantaim ol papa bilong ol kakao fementeri insait long Usino-Bundi distrik husat bai stap insait long dispela gavman prais sapot long kakao komoditi. Ol dispela kakao fementeri em gavman bai givim ol prais sabsidi sapot na ol bai baim wet kakao bin long gutpela prais.

Em  i tok dispela ol gavman opisa bilong DAL bai wok  i go long arapela provins long PNG long bungim ol fama husat  i gat fementri na toktok wantaim ol long promotim gavman prais sabsidi o sapot.

Mista Simon i tok olsem gavman i putim K50 milien olsem prais sabsidi long ol bikpela keskrop komoditi olsem na ol rurel fama i mas wok hat long ol kakao blok, kopi gaden na kokonas plantesin na bringim ol prodius bilong ol na salim na kisim gutpela prais.

Em i givim strongpela salens long ol pipel long Ramu veli olsem ol i mas wok hat na tanim graun na planim ol keskrop bilong salim na kisim mani.

“Yupla mas mekimsave long graun bilong yupela.

“Tanim graun na mekimsave long en taim yupela i gat strong na stap laip yet,” Mista Simon i tok.

Em i tok taim ol man i dai em graun i bai kaikaim ol, olsem na taim ol i stap laip yet ol i mas mekimsave long graun na tanim em na mekim wok long en.

James G. Kila i raitim