PLANTI toktok i bin i go i kam long wanem hap stret bai ol i planim Gren Sif Sir Michael Somare.

Tasol Papua Niugini i no bin save olsem dispela man i save tingting i go pas na long dispela wik yumi luksave long matmat bilong em na meri bilong em Lady Veronica, em yet i redim pinis. Na insait long wil bilong em Gren Sif Sir Michael Thomas Somare yet i tok klia olsem bodi bilong em bai i go bek long asples bilong em.

Planti yia i go pinis olsem yangpela man em i bin driman long kisim PNG bek long han bilong ol Australia. Dispela driman i no lus long tingting bilong em.

Long taim em i wokabaut long dispela wokabaut bilong kamapim wanpela strongpela kantri em i no lus tingting long pasin Papua Niugini na pasin Melanesia.

Em i sanap strong long sakim ol ausait tingting, long painim namel rot long mekim bisnis na groim ikonomi bilong Papua Niugini na long bungim Papua Niugini.

Taim ol Australia sekyuriti i bin holim pasim em long Brisbane Eapot na tokim em long rausim sandal bilong em, em i bin sakim ol na sanap. Em i Praim Minista bilong Papua Niugini na em i sanap. Na ol pipel i sanap wantaim em na singaut long Australia long tok sori long Praim Minista bilong mipela. Dispela pasin Australia sekyuriti man i mekim i senisim pasin wok bung bilong PNG na Australia.

Independens na demokresi i no save lus long tingting bilong em. Em i wok hat long kamapim wanpela sistem bilong gavman we ol pipel bai i tok em i ‘hom gron’ sistem.

Antap long dispela olgeta wokabaut ol pipel i bin salensim em, tok krangki long em, sakim em na mekim nabaut long em tasol em I daunim em yet, pogivim olgeta na wok strong yet long lukim arere bilong driman bilong em.

Nau ol pipel i tok Sir Michael em i namba wan Praim Minista na em i mas slip malolo long Indepens Hil long Pot Mosbi. Ating sapos yumi sanap strong long bihainim sistem bilong ol lain i bosim yumi pastaim bai yumi tok yes, em i tru em i ken slip long Independens Hil.

Tasol man Sepik, Sif bilong Traib bilong em long Sepik em i kirap na i go kamap lida bilong kantri bilong em. Tasol em i daunim em yet na i mas go bek slip long graun bilong em na ol pipel bilong em. Em i trupela pasin Papua Niugini na pasin Melanesia. Sif i mas go bek long ol pipel bilong em.

Dispela i soim em i sanap tru long bikpela driman bilong em long kisim PNG bek long han bilong ol pipel husat i lukim yumi ol blak skin pipel olsem samting nating. Na long sanap strong na kamapim wanpela rot we em i bilong yumi stret tasol long dispela rot em i ken bung wantaim olgeta arapela politikel, ikonomikel na kalsarel sistem long wol.

Long Is Nu Briten ol pipel i storina soim piksa bilong ples we mama i bin karim em long 1936. Ol i putim wanpela ston long makim dispela hap. Bikpela tenkyu long Is Nu Briten long dispela luksave na histori. Em i stori bilong stat bilong laip bilong dispela man Gren Sif Sir Michael Somare na long Kreer Heights em i stori bilong dispela wanpela man husat i karim Papua Niugini long bel bilong em long moa 50 krismas.

Matmat bilong dispela lidaman i soim bikpela rispek em i gat long meri bilong em na mama bilong ol pikinini bilong em. Em i save taim em i dai pinis meri bilong em tu bai i malolo klostu long em.

Bikpela rispek i stap. Go malolo wantaim bel isi Gren Sif Sir Michael Somare.