Ol papagraon long West Coast blong Santo Island oli gohet blong toktok aot long wari blong ol nogut despla kampani Vanuatu Forest Industry Limited, bai go na katim odaon ol gutpla bikbus blong ol.

Oli bin registerim despla kampani long Vanuatu long 2019 olsem wanpla agrikalsa, forestri na fishing kampani. Emi gat tupla direkta, na man husat igat bikpla shea emi wanpla citizen blong China.

NGO grup em oli kolim Santo Sunset Environment Network itok olsem sampla papa graon i sainim pinis kontrak wantem despla kampani maski sopos oli no save gut long mining blong despla wok.

ABC i lukim pinis kopi blong despla kontrak na emi tok promis olsem despla kampani bai bildim wanpla rot blong ol lokal communiti na tu em bai givim ol solar power.

Tasol kontrak ia i givim tu kampani right long katim daon ol diwai we bai oli bildim despla rot na oli askim ol papa graon long noken kisim ol diwai or salim ol diwai.

Allan Taman emi siaman blong Santo Sunset Environment Network itok ol bikbus oa environment blong ol em i impotant tumas long ol pasin tumbuna na tu long sidaon na helt blong ol.

Samuel Kenneth, emi wok olsem Area Administrator blong West Coast Santo na itok emi sapotim tingting blong ol pipal blong en.

Sampla community lida wantem tu Mr Kenneth ibin holim miting wantem ol gavman ofisa blong Sanma provinsal gavman long despla wik we oli bin toktok long despla wari blong ol pipal blong West Santo.

Mipla ibin stori tu wantaim Albert Ruddley, Secretary General blong Sanma province bai yu harem long audio.

Miela ibin traem long toktok wantem Vanuatu Forest Industry Limited kampani, na oli no bin laik mekim wanpla toktok long despla wari - na mipla ibin traem long kisim tingting blong Department blong forest tasol mipla ino bin nap toktok wantaim ol tu.