LONG dispela wik, taim ol pipel na lida bilong Papua Niugini i wok long salim tok sori long famili bilong Sir Pita Lus, stori long laip bilong em long politiks i wanpela hap tasol.

Sir Pita i lida long wok politiks, wok bilong sios na em i wanpela bisnisman tu. Sir Pita Lus i bin dai las wik long Maprik, Is Sepik. Em i bin gat 86 krismas. Meri bilong em Lady Sanai i stap yet wantaim ol pikinini Lucy, Agnes, Faye, Peter na John na planti tumbuna bilong em. Mama i bin karim Pita Lus long 16 Septemba, 1935 long ples Lehinga, Maprik Distrik.  Laip stori bilong Sir Pita Lus i stori bilong wanpela strongpela yangpela man husat i lusim ples taim em i manki yet, samting olsem 14 krismas, na i raun i go long Niugini ailan rijon. Papa bilong Pita Lus i bin kilim wanpela waitman husat i bin kamap long ples bilong ol long kisim ol man i go wok plantesin.  Em i laik kisim bikpela brata bilong Pita Lus tasol papa i bin tok nogat, tasol waitman i bin strong olsem na papa i sutim em long spia na em i dai. Gavman i kotim papa bilong Sir Pita na salim em i go kalabus tripela yia long Rabaul. Tasol sori tumas, papa i dai long taim em i stap long kalabus. Mama na bikpela brata bilong Sir Pita i lukautim em na long taim em i liklik yet em i manki bilong belhat klostu na pait. Long 1949, taim em i bin gat 14 krismas samting, em i lusim ples na i go painim wok long Rabaul na Kavieng we em i wok olsem wanpela kuk na man bilong lukautim haus. Em i bin go bek long Maprik long 1952 samting na bihain em i lusim ples na i go wok leba long ami bilong Australia long Manus. Long dispela taim Sir Pita i sanap makim ol wokman husat i straik bikos ol i no amamas long kirap long 6 klok moning na wok longpela taim tru long wan wan de. Ol i winim dispela keis bilong ol na kiap i tok orait long stretim kondisen bilong wok.

Sir Pita i kisim trening long wok penta na bihain em i go pas long ol wokman. Em i wok long Manus inap 7-pela yia na em i go bek long Maprik long 1959 taim em i gat 24 krismas. Orait em i go lukim wanpela misineri bilong South Seas Evangelical Mission (SSEC) long skulim em long rit na rait. Misineri i amamas na painim spes long skul na i askim Sir Pita long stap wantaim famili bilong em na skul. Long dispela taim tu em i kisim nem Pita. Sir Pita i pinisim Gret 4 na i save long rit na rait long Tok Pisin na em i kamap wanpela Pentekostal katekis long Maprik-Drekikir. Long taim em i mekim wok bilong sios, ol pipel i luksave long nem bilong em na ol i kamap ol strongpela sapota bilong em long taim em i go insait long wok politiks. Long 1964, gavman bilong Australia i kamapim namba wan ileksen bilong nupela Haus ov Asembli. Pita Lus i resis wantaim 5-pela arapela kendidet na em i winim sia bilong Drekikir. Sir Pita Lus i bin wanpela memba bilong Pangu Pati long namba wan Haus ov Asembli na em i kirapim han bilong Pangu long Maprik. Long dispela taim i bin gat 9-pela memba bilong Pangu long Haus ov Asembli.  Sir Pita i tok long taim Sir Michael na ol arapela memba bilong Pangu i toktok long wanem de ol bai makim long PNG i kisim independens, em i bin tok 16 Septemba i gutpela de na ol arapela memba i wanbel. Em nau PNG i kisim independens long 16 Septemba 1975, na Sir Pita i save amamas long selebretim betde bilong em tu long dispela de. Laip bilong Sir Pita long Palamen i soim ples klia olsem em i no inap sindaun isi na harim toktok tasol. Em i man bilong kirapim paia long palamen taim em i opim maus na salensim ol arapela memba. Long taim Sir Pita i lusim ples na i kam sindaun long Boroko, em i mekim yet wok bilong sios. Em i bin kisim blok arere long wanpela raunwara arere long rot long 8 Mail, na em i sanapim wanpela liklik haus lotu

bilong SSEC long hap we ol bilipmanmeri i ken lotu long Sande. Sir Pita i karim kalsa bilong ol Mapik long planim yam i kam wantaim long Mosbi. Em i gat bikpela gaden ausait long Mosbi we em i planim ol yam na mami. Olgeta yia taim em i kamautim yam na mami, em i save singautim ol niuspepa i go kisim poto na stori tu. Long taim Sir Pita i bin stap long politiks, em i kirapim tingting bilong ol pipel long Maprik/Drekikir long wok bisnis. Em i kirapim wanpela kopretiv bilong ol pipel, Lus Divelopmen Kopresen na ol i mekim wok bilong planim na baim kopi, kakau, lukautim bulmakau na ol arapela egrikalsa bisnis. Dispela bisnis i bin stap planti yia na i bringim bikpela benefit i go long ol famili long dispela eria bilong Greater Sepik. Dispela yia 2021, ol pipel bilong Is Sepik i lukim tupela strongpela kwila bilong ol i go daun. Gren Sif Sir Michael Thomas Somare i bin dai long mun Mas, na las wik Sir Pita Lus i go. Ol dispela tupela strongpela kwila pos bilong provins na PNG i lus nau, tasol bikpela hanmmak bilong ol bai i stap yet.