OL samting i kamap long solwara bilong Papua Niugini i givim hevi long laip bilong ol pipel bilong Amerika na gavman bilong Yunaited Stet ov Amerika (USA), Embeseda bilong Amerika long Papua Niugini, Erin McKee i tok.

Em i tok USA i hap tu bilong dispela bikpela Pasifik Osen na em i luksave long ol hevi bilong ol liklik Pasifik ailan kantri husat i bungim hevi bilong global woming, klaimet senis, polusen na bagarap bilong Pasifik Osen.

McKee i mekim dispela tok long opim Nesenel Osens Polisi bilong Papua Niugini 2020-2030 (National Oceans Policy of Papua New Guinea 2020-2030) long APEC Haus, Pot Mosbi long 9 Julai, 2020.

Amerika i gat wari long husat i brukim lo na kisim pis na ol arapela bikpela hevi we i mekim sindaun bilong ol manmeri bilong Pasifik i bagarap.

Mis McKee tok aninit long US Foren Polisi bilong (Indo-Pacific Strategy) Indo-Pasifik Streteji, US Gavman i lukluk long lukautim na putim was long bihain taim bilong ol ailan kantri we ol i ken isi long yusim gut solwara, skai na graun.

Dispela bai promotim gutpela envairomen, strongim bisnis na kamapim ol rot bilong daunim ol hevi i kamap.

“Amerika i wanpela Pasifik kantri na dispela bikpela solwara (Pasifik Osen) i bungim yumi wantaim,” McKee i tok..

“Wanem samting i kamap long solwara bilong Papua Niugini, na ol narapela Pasifik kantri, i givim hevi long Amerika tu.

“Olsem na nau mipela wok wantaim (PNG) gavman long ol wok we i kisim Difens Koporesen Agrimen.

“Dispela agrimen bai lukim Amerika i wok wantaim PNG Difens Fos long divelopim na trenim ol opisa bilong PNG ami.

“Dispela bai opim tu rot long Amerika long mekim wanpela Maritaim Sekyuriti Trening Senta long Manus Ailan olsem wanpela bes Amerika i helpim long kamapim.

“Dispela fesiliti em bai stap olsem wanpela risos senta bilong mekim ol wok bilong Papua Niugini i go bikpela,” McKee i tok.

“Wok bung wantaim ol narapela kantri insait long rijon we i gat wankain save long rot bilong strongim lo long wok bilong painim pis na lukautim solwara.”

Em i tok US Embasi i wok long stretim wanpela ‘Sip Raida Agrimen’ wantaim Gavman long lukim ol US Kos Gad i trenim ol PNG wanwok bilong ol.

McKee i tok ol PNGDF opisa bai kalap long ol sip bilong US Kos Gad na kisim trening long ol maritaim sikyuriti wok insait long Pasifik rijon.

Em i tok dispela maritaim treining fesiliti long Manus bai kamap wanpela risos senta long mekim bikpela kepasiti bilong PNG long wok bung wantaim ol arapela ailan kantri.

Ol kantri i ken lainim ol skil na kisim save bilong lukautim marin laip, long solwara, rip na ol pis.

Willie Brul i raitim